31 AVQUSTDA HƏLAK OLANLAR: ŞAMAXILI AYAZ QULİYEV

Ayaz Quliyev — 1 may 1967-ci ildə  Şamaxı rayonunun  Cəyirli kəndində anadan olmuşdur. Ayaz Quliyev Qarabağ müharibəsinin iştirakçısıdır. 31 avqust 1993-cü ildə Ağdam rayonu uğrunda gedən döyüşlərdə şəhid olmuşdur.

Ayaz Quliyev 1 may 1967-ci ildə Azərbaycanın Şamaxı rayonunun, Cəyirli kəndində anadan olmuşdur. Hacıqabul rayonunda ailə həyatı qurmuşdur. Ayaz QuliyevHacıqabulda tikinti idarəsində işləmişdir.

Ayaz Quliyev 15 iyul 1993-cü ildə Hacıqabul rayonundan hərbi xidmətə çağırıldı. Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Milli Ordusunun sıralarına əsgər kimi yollanan Ayaz Quliyev Ağdamın Qərvənd və Şelli kəndlərində döyüşlərdə iştirak etmişdir. 31 avqust 1993-cü ildə Ağdam rayonu uğrunda gedən döyüşlərdə mərdliklə döyüşərək şəhid olmuşdur.

Şamaxı rayonunda dəfn olunmuşdur.

Ailəli idi.

 

31 AVQUSTDA HƏLAK OLANLAR: BEYLƏQANLI QƏHRƏMAN MƏTLƏB QULİYEV

Mətləb Quliyev  9 yanvar 1959-cu ildə Beyləqan rayonunda doğulmuşdur. İbtidai təhsilini 3 saylı orta məktəbdə almışdır. Daha sonra o, C.Naxçıvanski adına hərbi məktəbə daxil olur. Hərbi xidmətini isə Ukraynada keçirir. Mətləb daha sonra Azərbaycan Pedaqoji İnstituna daxil olur. 1985-ci ildə leytenant rütbəsi ilə təhsilini başa vuraraq Sumqayıt şəhərində 3 saylı məktədbə hərbi hazırlıq müəllimi kimi çalışmağa başlayır. 1992-ci ildən DİN-ə işə düzəlir, bununla da onun həyatının narahat günləri başlayır.

Mətləb Quliyev tez-tez cəbhəyə gedirdi, torpaqlarımızın azad edilməsi uğrunda var gücü ilə çalışırdı. 1992-ci il 31 avqust Ağdam bölgəsində ağır döyüşlər gedirdi. Mənfur erməni quldurları yüksəklikləri ələ keçirmişdilər. Mətləb pulemyotla düşmənin üzərinə yeriyirdi onlarla erməni yaraqlısını məhv edən Mətləbin mərmisinin bitdiyini görən vəhşi azğınlaşmış ermənilər onu hər tərəfdən mühasirəyə alaraq atəş açmağa başladılar o, bu döyüşdə qəhrəmancasına həlak oldu.

Ailəli idi, iki övladı yadigar qalıb.

Azərbaycan Respublikası prezidentinin 6 noyabr 1992-ci il tarixli 290 saylı fərmanı ilə baş leytenant Quliyev Mətləb Kamran oğlu ölümündən sonra «Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı» adına layiq görülmüşdür.

vikipediya

31 АВГУСТА 1991 -ОТМЕНЕНО ЧРЕЗВЫЧАЙНОЕ ПОЛОЖЕНИЕ В АЗЕРБАЙДЖАНЕ

31 avqust 1991 – Azərbaycanda 1990-cı ilin 20 yanvarından qüvvədə olan fövqəladə vəziyyət rejimi, nəhayət, ləğv olunub.

31 августа 1991 – Чрезвычайное положение, объявленное в Азербайджане 20 января 1990-го года, наконец, было отменено.

31 AVQUST 1993 — QUBADLININ İŞĞALI

31 avqust Qubadlı rayonunun işğal günüdür. 1993-cü ildə Azərbaycanın cənub-qərbində yerləşən Qubadlı Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən zəbt olunub. İşğal nəticəsində rayonun 95 yaşayış məntəqəsi talan edilib və yandırılıb.

1993- cü il avqustun 30-da Gorusdan hücum edən Ermənistan ordusu Yazı düzündə müqavimətlə qarşılaşsa da, Laçından maneəsiz keçib, Muradxanlı kəndinə daxil oldu. Qoşun hissələri Həkəri çayı boyu bütün kəndləri atəşə tutdu və həmin gecə Xanlıq kəndinə qədər olan bütün yaşayış məntəqələri ermənilərin əlinə keçdi. 1993-cü il avqustun 31-də hərtərəfli mühasirəyə düşmüş Qubadlı sakinlərinin ərazini tərk etməkdən başqa çarəsi qalmadı. Rayon uğrunda gedən döyüşlərdə 54 nəfər şəhid oldu. Ümumililikdə isə Qubadlı 230 şəhid verib, 146 nəfər əlil olub.

Sahəsi 80250 hektar olan və Zəngəzur dağları ilə Dağlıq Qarabağ silsiləsi arasında yerləşən Qubadlı rayonu inzibati vahid kimi 1933-cü ildə yaradılıb.

İşğal ərəfəsində Qubadlı rayonunun əhalisi 29903 nəfər olub. Hazırda rayonun əhalisinin sayı 38 minə yaxındır. Erməni silahlı birləşmələrinin əlindən qurtulmuş insanlar hazırda ölkənin 47 rayon və şəhərində məskunlaşıblar. Rayonun müdafiəsi zamanı 283 könüllü qəhrəmancasına həlak olub, onların yeddisi Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı adına layiq görülüb.

Rayon ərazisində müxtəlif növ ağaclardan ibarət 13 160 hektar dövlət meşə fondu mövcud idi. Qubadlı rayonunda nadir növlərdən ibarət 10-dan artıq iri diametrli ağaclar təbiət abidəsi kimi qorunurdu. Dəniz səviyyəsindən 1600 metr yüksəklikdə yerləşən və sahəsi 20 min hektar olan, zəngin flora və faunaya malik Qubadlı Dövlət Təbiət Yasaqlığında nəsli kəsilməkdə olan bir çox heyvan və quş növləri mühafizə olunurdu.

Qubadlı rayonunun ərazisində ehtiyatları 6247 min kubmetr və mişar daşı üçün yararlı, istismara cəlb olunmuş Hacılı tuf, ehtiyatları 990 min kubmetr olan tikintiyə yararlı Xanlıq kəndində yerləşən gil, ehtiyatları 1,1 min ton olan Eyvazlı bəzək-əlvan (əqiq) və Həkəri çayı sahilində ehtiyatları 84 min kubmetr /gün olan yeraltı şirin su yataqları var idi.

ŞƏHİDLƏR: MİLLİ QƏHRƏMAN RÖVŞƏN ƏLİYEV

Rövşən Əliyev 30 avqust 1972-ci ildə Bakı şəhərində doğulmuşdur. Əslən Ermənistanın Yarpızlı kəndindəndir. 1989-cu ildə Xətai rayonundakı 254 saylı orta məktəbi bitirdikdən sonra Azərbaycan Dövlət Politexnik İnstitutunun maşınqayırma fakültəsinə daxil olmuşdur. 1991-ci ilin mayında könüllü olaraq orduya yazıldı.

Rövşən Əliyev Ağdamda yaradılmış milli müdafiə taboruda döyüş meydanına atıldı. O, döyüşlərdə Sırxavənd, Qazançı kəndlərinin düşməndən azad edilməsində yaxından iştirak etdi. Cəsur döyüşçü 1992-ci ilin martında yeni tapşırıq aldı: «Əsgərlərimiz Muğanlı, Şıxbabalı yüksəkliklərində mövqe tutmalıdır». Verilən bütün əmr və tapşırıqları layiqincə yerinə yetirən Əliyev Rövşən 1992-ci il 14 iyunda Xocalı rayonunun Dəhrəz kəndində gedən döyüşlərdə iştirak edərkən düşmən gülləsi onun arzularla dolu qəlbini susdurmuşdur.

Subay idi.

Azərbaycan Respublikası prezidentinin 7 dekabr 1992-ci il tarixli 350 saylı fərmanı ilə Əliyev Rövşən Nəriman oğluna ölümündən sonra «Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı» adına layiq görülmüşdür.

Bakı şəhərinin Şəhidlər xiyabanında dəfn edilmişdir.

Vaxtilə təhsil aldığı 254 saylı orta məktəbə və Bakı şəhərindəki küçələrdən birinə qəhrəmanın adı verilmişdir.

 

VİKİPEDİYA

30 AVQUSTDA HƏLAK OLANLAR: MİLLİ QƏHRƏMAN SERGEY MURTUZƏLİYEV

Sergey Murtuzəliyev  1963-cü il 17 noyabr Bakının Pirallahı qəsəbəsində anadan olmuşdur. Orta məktəbi bitirdikdən sonra təyyarəçilər məktəbinə daxil olur. Daha sonra Yeysk Ali Hərbi Aviasiya Məktəbində təhsil alır. Sergey polkovnik-leytenant rütbəsi də almışdır.

Qəlbi hər an Vətən eşqi ilə döyünən Sergey Qarabağa ilk uçuş edənlərdən biri oldu. O, dəfələrlə döyüş zonasına uçuşlar etmiş, silah-sursat, ərzaq və dinc sakinlərin daşınmasında rəşadət göstərmişdi. Sergey onlarla erməni faşistini məhv etmiş və zirehli texnikasını sıradan çıxarmışdı. Vətən övladının adı dilləri gəzirdi, əfsanəyə çevirilmişdi Sergey. O, havaya qalxanda əvvəlcə təyyarəsini havada oynadar sonra istiqamət alardı hamı onun Segey olduğunu bilərdi. 30 avqust 1993-cü il təlim uçuşu zamanı kursantlara təyyarənin sirlərini öyrədərkən qəzaya uğradılar faciədən xilas olmaq mümkün olmadı…

Evli idi, iki övladı yadigar qalıb.

] Azərbaycan Respublikası prezidentinin 16 sentyabr 1994-cü il tarixli 202 saylı fərmanı ilə Murtuzəliyev Sergey Murtuzəli oğluna ölümündən sonra «Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı» adı verilmişdir.

Sergey Stal Suleyman rayonun Darğuş kəndində dəfn edilmişdir.

 

30 AVQUST 1930 — AZƏRBAYCAN ƏRAZİSİ RAYONLARA BÖLÜNÜB

1930-cu ildə Azərbaycan SSR-də 10 dairə (Bakı, Gəncə, Zaqatala, Qarabağ (Ağdam), Quba, Kürdüstan, Lənkəran, Muğan (Salyan), Şəki (Nuxa), Şirvan (Göyçay))mövcud idi. Azərbaycan Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin və Xalq Komissarları Sovetinin 30 avqust 1930-cu il tarixli qərarı ilə respublika ərazisi 63 rayona bölündü. 1931-ci ilin fevralında bəzi rayonlar ləğv edilərək yeniləri yarandı, bununla əlaqədar onların sayı 47-yə endi. (Hacıkənd, Əliabad, Ağsu, Göynük, Çuxurabad, Qaraməryəm, Qarasu, Qubadlı, Mərəzə, Tərtər və Xəzri rayonları ləğv edilmiş, Hil, Gəncə, İsmayıllı, Nuxa və Şaumyan rayonları yaradılmışdır.

1931-ci ilin fevralında bəzi rayonlar ləğv edilərək yeniləri yarandı, bununla əlaqədar onların sayı 47-yə endi. (Hacıkənd, Əliabad, Ağsu, Göynük, Çuxurabad, Qaraməryəm, Qarasu, Qubadlı, Mərəzə, Tərtər və Xəzri rayonları ləğv edilmiş, Hil, Gəncə, İsmayıllı, Nuxa və Şaumyan rayonları yaradılmışdır. «1931-ci ilin oktyabrında Petropavlovsk kəndi «Sabirabad şəhəri» adlandırılır. 1933-cü ilin martında yenidən Qubadlı rayonu, 1934-cü ilin yanvarında Tərtər, 5 fevral 1935-ci ildə Yevlax və Zərdab rayonları təşkil edildi. 1937-ci ildə respublika rayonları şəbəkəsi Azərbaycan SSR Konstitusiyasında qanunla möhkəmləndirildi. 1938-1939-cu illərdə Azərbaycanın inzibati-ərazi bölgüsündə əsaslı dəyişikliklər edildi. 1938-ci ilin iyulunda Qaradonlu rayonunun adı dəyişdirilərək «İmişli» edildi, Hil — «Qusar», Zuvand- «Lerik», Biləsuvar-«Puşkin», Nərimanov-«Xanlar», Veryaduz-«Yardımlı» adlandırıldı. 1938-ci ildə Annino kəndi «Şamxor şəhəri», Goranboy kəndi «Qasım İsmayılov qəsəbəsi», Yelenendorf kəndi «Xanlar şəhəri», Zubovka kəndi «Əli Bayramlı» şəhəri adlandırıldı. 1939-cu ilin yanvarında Ağstafa, Qazıməmməd, Xıllı, Ucar rayonları yaradıldı. 1939-cu ilin sentyabrında Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin Dizaq və Corabert rayonları «Hadrut» və «Mardakert» rayonları adlandırıldı. 1939-cu ilin noyabrında Jdanov və İsmayıllı rayonları yaradıldı. 1939-cu ildə Hacıqabul şəhəri «Qazıməmməd» adlandırıldı. 1940-cı ilin yanvar-fevral aylarında Siyəzən və Neftçala rayonları təşkil edildi. 1943-cü ilin oktyabrında Mərəzə, Xaldan və Xudat rayonları yaradıldı. 1949-cu ilin yanvarında Naxçıvan Muxtar Respublikasının Əbrəqunis rayonu ləğv edildi. 1949-cu ilin avqustunda Tərtər rayonu «Mir-Bəşir» rayonu adlandırıldı.

30 AVQUST 1991 — MÜSTƏQİLLİK HAQQINDA BƏYANNAMƏ (MƏTN)

30 avqust 1991 — Ali Sovetin növbədənkənar sessiyasında gərgin müzakirələrdən sonra «Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyini bərpa etmək haqqında» Bəyannamə qəbul olundu. Sənəddə Azərbaycan Respublikasının 1918-1920-ci illərdə mövcud olmuş Xalq Cümhuriyyətinin varisi olduğu vurğulanırdı. Bununla yanaşı, parlament Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin konstitusion əsaslarını yaratmaq üçün ayrıca qanunun – Konstitusiya Aktının hazırlanması barədə qərar qəbul etdi.

Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyini bərpa etmək haqqında Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin Bəyannaməsi (30 avqust 1991) Azərbaycan Respublikasının Ali Soveti Azərbaycan xalqının ali dövlət mənafelərini rəhbər tutaraq və onun iradəsini ifadə edərək,

1918-ci ildən 1920-ci ilədək Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq birlik tərəfindən tanınmış müstəqil dövlət kimi mövcud olduğunu qeyd edərək,

Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasına, Azərbaycan Respublikasının suverenliyi haqqında və Azərbaycan Respublikasının iqtisadi müstəqilliyinin əsasları haqqında konstitusiya qanunlarına əsaslanaraq,

Azərbaycan xalqının müqəddəratı və azad inkişafının təmin olunması üçün məsuliyyətini dərk edərək,

Milli mənsubiyyətindən və dini etiqadından asılı olmadan Azərbaycan Respublikasının bütün vətəndaşlarının beynəlxalq aktlarda nəzərdə tutulan bütün insan hüquqlarına və əsas azadlıqlarına təminat verərək,

Azərbaycan Respublikasının suverenliyini və ərazi bütövlüyü üçün təhlükəni aradan qaldırmağa çalışaraq,

 Azərbaycan Respublikasının təhlükəsizliyini və dövlət sərhədlərinin toxunulmazlığını təmin etmək kimi müqəddəs borcu rəhbər tutaraq,

Respublikanın bütün vətənpərvər qüvvələrinin sıx birləşməsinin zəruriliyini dərk edərək,

Azərbaycan Respublikasının və onun xalqının mənafeyinə zidd olmayan beynəlxalq paktları, konvensiyaları və başqa sənədləri qəbul edərək,

 SSR Ġttifaqına daxil olan bütün respublikalarla dostluq münasibətlərini bundan sonra da saxlamağı arzu edərək, Beynəlxalq birliyin üzvü olan dövlətlərlə bərabər hüquqlu münasibətlər yaratmağa hazır olduğunu bildirərək,

Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyinin Birləşmiş Millətlər Təşkilatının nizamnaməsində, digər beynəlxalq hüquq paktlarında və konvensiyalarında təsbit edilmiş prinsiplərə müvafiq surətdə beynəlxalq birliyin üzvü olan dövlətlər və Birləşmiş Millətlər Təşkilatı tərəfindən tanınmasına ümid bəsləyərək Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyinin bərpa olduğunu elan edir.

 

Bəyannamə 1991-ci il avqustun 30-da Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin növbədənkənar sessiyasında qəbul edilmişdir.

ŞƏHİDLƏR: LAÇINLI RÜSTƏM MİRZƏYEV

Rüstəm Jora oğlu Mirzəyev 1963-cü il avqustun 29-da Laçın rayonunda anadan olub. 1981-1983-cü illərdə keçmiş Sovet ordusu sıralarında həqiqi hərbi xidmət çəkib.

Ordudan tərxis olunduqdan sonra 1985-1988-ci illərdə Bakı şəhərindəki “Murad” kooperativində işləyib. Ermənistanın Azərbaycana təcavüzü başlayandan, Rüstəm Laçın rayonunun sərhədyanı kəndlərində ərazi özünümüdafiə bataliyonunda igidliklə erməni quldur dəstələrinə qarşı gedən hərbi döyüş əməliyyatlarında iştirak edib.

O, yerli müdafiə batalyonunda kəşfiyyatçı-döyüşçü kimi ad çıxartdı və bir neçə çətin əməliyyatlarda məharətlə iştirak etdi. Ermənilər onun başı üçün külli miqdarda pul mükafatı ayırmışdırlar. 1991-ci ilin noyabr ayında Rüstəm Laçın rayon polis şöbəsinin polis batalyonuna, post-patrul xidmətinə sıravi heyətə işə qəbul edildi.

O, 1990-1993-cü illərdə polis nəfəri kimi Laçın rayonunun Güləbird, Səfiyan, Suarası, Hoçaz, Tığık 1, Tığık 2, Vağazin, Pircahan kəndləri, Şuşa şəhəri və onun Kərgicahan, Malıbəyli, Daşaltı kəndləri, Kəlbəcər-Murov dağı – Ağdərə istiqamətində gedən qanlı döyüşlərdə şəxsi igidlik nümunələri göstərib.

13 fevral 1993-cü ildə Ağdərəyə köməyə gedən Laçın polisinin maşını Murov dağının çətin keçidlərinin birində sürüşdü və dərə aşağı yuvarlandı. Rüstəm və döyüşçü dostları qəhrəmancasına həlak oldular.

Ailəli idi. İki övladı var idi.

Bakı şəhər Şəhidlər Xiyabanında dəfn edilib.

vikipediya

ГЕРОЙ СОВЕТСКОГО СОЮЗА ПОЛКОВНИК МЕЛИК МАГЕРРАМОВ

Мелик Мелик оглы Магерамов (азерб. Məlik Məlik oğlu Məhərrəmov; 29 августа 1920 — 16 июля 2004) — полковник, командир стрелкового батальона в годы Великой Отечественной войны; Герой Советского Союза.

Родился в 1920 году в селе Бычагчы ныне Зардабского района Азербайджана. С десяти лет работал в колхозе. Рос сиротой в многодетной семье — отца убили за три месяца до рождения сына, мать умерла через год после его рождения. В 1936 году он с отличием окончил семь классов средней школы и поступил в Бакинский техникум народно-хозяйственного учета, который окончил с отличием в 1939 году. В рядах РККА с октября 1939 года. В 1940 годуокончил Центральную школу связи РККА.

Будучи командиром отделения связи, воевал в составе 70-й стрелковой дивизии на Новгородском направлении Северо-Западного фронта. В августе 1941 года был тяжело ранен и эвакуирован в госпиталь в Ярославль. После излечения попал на Волховский фронт, где сражался в составе 160-го отдельного лыжного батальона. В феврале 1942 года повторно был ранен, после чего направлен во Владимирское военное пехотное училище, которое окончил в звании лейтенанта. С июня 1943 года Мелик Магеррамов сражался на Орловско-Курском направлении Центрального фронта в качестве командира 5-й стрелковой роты 218-го гвардейского стрелкового полка 77-й гвардейской стрелковой дивизии. По воспоминаниям самого Магеррамова, его рота в основном состояла из сибиряков-уральцев и особо отличилась в сентябрьских боях 1943 года на подступах к Чернигову. 17 сентября 1943 года гвардии лейтенант Мелик Магеррамов форсировал со своей ротой реку Десна и первым ворвавшись в город Мена, 70 км восточнее Чернигова, очистил несколько улиц города от врага. 20—21 сентября 1943 года в боях за Чернигов гвардии лейтенант Магеррамов личным примером увлекал красноармейцев в бой и решительными атаками своей роты способствовал освобождению города от немцев. 23 сентября 1943 года в результате решительного манёвра стрелковой роты Магеррамова удалось спасти от подрыва местную железнодорожную станцию. 26 сентября 1943 года части 218-го гвардейского стрелкового полка вышли к реке Днепр. В ночь на 27 сентября 1943 года Магеррамов во главе своей роты на подручных средствах форсировал Днепр в районе села Наданчичи, ворвался во вражеские траншеи и удерживал плацдарм до подхода основных сил 218-го гвардейского стрелкового полка. За мужественные и решительные действия в сентябрьских боях 1943 года, Приказом № 68/н по войскам 61-й армии от 30 сентября 1943 года, гвардии лейтенант Мелик Магеррамов был награждён орденом Красного Знамени. А указом Президиума Верховного Совета от 15 января 1944 года, был удостоен звания Героя Советского Союза с вручением высшей правительственной награды СССР — ордена Ленина и медали «Золотая Звезда».

В 1973 году в звании полковника Мелик Магеррамов уволился в запас.  В 1985 году был вторично награждён орденом Отечественной войны 1-й степени, к 40-летнему юбилею Победы. В 1995 году Мелик Магеррамов в канун своего 75-летнего юбилея был награждён орденом «Слава» Азербайджанской Республики. Скончался в 2004 годув Баку на 84-м году жизни.