
20 aprel — İranla müharibənin (1826-1828) gedişində Azərbaycanın cənubuna doğru irəliləyən rus qoşunları tərəfindən Araz çayı üzərindəki Xudəfərin körpüsünün (Cəbrayıl rayonu ərazisində) tutulması. Strateji əhəmiyyətli körpünün ələ keçirilməsi rus qoşunlarının cənubdan Naxçıvan xanlığına hücumlarına imkan yaratdı.
1827-ci ilin yanvarında rus qoşunu Qaradagın mərkəzı Əhəri tutdu. Qışın oglan çagında general Madatov, «mühasirə dövründə çəkilən əziyyəti əvəz etsin deyə Qarabağ və Şirvan qoşunlarını götürüb Mişgini və Əhəri çapma ğa, qarət etməyə getdi. Mişgin vilay ətini o ki var soyub qar ət etdilər» (Mirz ə Yusif Nersesov). Aprel ayında rus qoşunlarının Qaraba ğ birləş m əsi Xudafərin körpüsünü ələ keçirm ək u ğrunda döyüşürdü. Bir bölüyü is ə Ağzıböyük keçidi il ə İrəvana gedirdi. . Bu zaman Yermolovun bütünlükl ə işd ən götürülm əsi general Madatovu da yerind ən oynatdı. Qraf Paskeviç onu Xudafərin körpüsü üz ərind ən götürüb knyaz Abxazovla əvəz etdi. Bu d əyişm ənin səbəbi Madatovun «Mişgin yürüşün ə» heç d ə icaz əsiz getm əsi deyildi. Paskeviç özü d ə Qarabağ vilayətinə belə soyğunçuluğa getmişdi. Səbəb yerli əhalinin, xan və bəylərin Yermolov-Madatov «siyas ətind ən» kəskin narazılığı və üsyana qalxması idi. Bu dəyişmələrlə çar hökum əti öz ordusunun «Transqafqaz işini» yüngülləşdirmək istəyirdi. 1827-ci il aprelin 20-d ə Xudafərin körpüsü tutuldu. Başlıca qüvv ələr Eçmiədzin ə g ələrək İrəvana do ğru ir əlil ədi. İrəvanın iki aylıq mühasir əsi yen ə u ğursuz oldu. İyunun 26-d Naxçıvan qalası döyüşsüz tutuldu. Rus qoşunları strateji dəyəri olan Abbasabad qalasına yaxınlaşdı. Abbas Mirzə 16 minlik qoşunla qala qarnizonunun köməyinə gəldisə də, qala çökdürüldü. Avqust ayında Alagözün ətəklərində, Aştarak və Uşaqan kəndləri yaxınlığındakı döyüşlərdə ruslar üstün gəldilər. Sonra Sərdarabad çökdü. İrəvan qalasının mühasirəsi sentyabrın 26-da başlandı. Paskeviç yazırdı ki, İrəvan vilayətində 10000 müsəlman (Azərbaycan türkü – Red.) və yalnız 3000 erməni ailəsi yaşayırdı. Oktybarın 1-də gün qaralana yaxın qanlı döyüşdən sonra İrəvan qalası tutuldu.
Понравилось это:
Нравится Загрузка...
Для отправки комментария необходимо войти на сайт.