HƏDİYYƏNİ MÜAMİLƏYƏ BƏNZƏDƏN HƏDİS

Füzulinin nəzmə çəkdiyi (Caminin fars versiyası əsasında) 40 hədisin biri hədiyyə mövzusundadır. Mən hədiyyəyə həsrr edilmiş hədisləri İnternetdə axtardım (rus dilində olanları), onların hamısında hədiyyə təriflənir və hansı halda hansı hədiyyə vermək barədə tövsiyyələr edilir.

Ancaq Füzulinin nəzmə çəkdiyi hədisdə hədiyyəyə ilk baxışdan çox gözlənilməz münasibət var. Yəni Füzulidə hədiyyənin əslində hamıya məlum olan neqativ tərəfi açılır.

Birinci beytdə hədiyyənin yaxşı tərəfləri gpstərilir:

Dustlardan həmişə xoş görünür,

Bir-birin hədyə ilə etmək yad.

Bunu hamımız bilirik: hədiyyə vermək və almaq xoşdur. Ancaq hədiyyənin başğarısına çevrildiyini də bilirik. İkinci beyt bu barədədir:

Hədyə irsalı bir müamilədir,

Ki, məhəbbət olur onunla ziyad.

Füzuli şeirlərini çoxdan oxumayanlar üçün izah edirəm: hədiyyə alan adam elə bil ki, sələmçidən pul götürür, yəni müamiləyə girir. Bu müamilə də iki insan arasında olan məhəbəti məhv edir. Yəni indi hədiyyə alan elə bil faizlə də yüklənir və məcburdur ki, daha bahalı hədiyyə ilə borcdan çıxsın…

Əlbəttə, Peyğəmbərə aid edilən hədislərin hamısının hökmən onun dilindən deyildiyiyi şübhəlidir, hədislər Peyğəmbərin vəfatından iki əsr sonra yazılıb. Hədiyyə haqqında olan hədisin də peyğəmbərə aid olduğunu iddia etmək çətindir. Ancaq ciddi psixoloji, sosial və məişət problemini bu cür dəqiq mə inanılmaz dərəcədə yığcam verən hədis əsil şedevrdir.

X.X.

 

Реклама