MART 1918 -ŞAMAXININ MƏRZƏLİ KƏNDİNDƏ QIRĞIN

AKT

Mənbə: MDAor AzSSR, f.1061, op.1. i.111, l.130-132.

Biz, Şamaxı qəzasının Mərzəli kəndinin sakinləri 12 noyabr 1918-ci ildi yığıncağa toplaşaraq aşağıdakı aktı tərtib edirik:

1.Ermənilər tərəfindən kəndimiz darmadağın edilənə kimi 900 evdən və 8314 nəfər əhalidən ibarət idi.

2.Elə həmin ermənilər kəndi talan edərkən 512 ev yandırıldı və 963 adam öldürüldü. (Bundan sonra kəndin öldürülən sakinlərinin siyahısı və vurulan ziyanların məbləği pul vahdi ilə göstərilir).

Dindiriş protokolu 1918- ci il noyabrın 15 günü Şamıxı FİK-sı Azərbaycan hökuməti yanında aşağıda adıçəkiləni zərərçəkən qismində mad. UUS əməl edərək dindirmişdir

Mənbə: MDAor AzSSR, f.1061, op.1. i.111, l.133.

Mənim adım İbrahim Xəlil Tapdıq oğludur. Şamaxı qəzasının Mərzəli kəndi üzrə kəndxudayam. 55 yaşım var, savadlıyam.

Bizim kəndimiz elə Mərzəli adlanan malakan kəndinin qonşuluğunda, bir kilometr aralıqda yerləşir. Şamaxı şəhərinin birinci dəfə yerlə yeksan edildikdən sonra, Qaziyə kəndindən Gəncə müsəlmanları geriyə çəkildikləri zaman, biz adı yuxarıda deyilən malakan kəndində əksəriyyəti ermənilərdən ibarət olan kənar adamların çoxsaylı axınının şahidi olduq. Elə bu zaman Bakıya getmiş iki malakan — İvan Koroyev və Vitali Popov naməlum şəxslərlə geri qayıtdıqdan sonra, həmin adamlar bizim kəndin ağsaqqallarının onların yanına göndərilməsini tələb etdilər; görüşdə kənddə olan bütün silahların onlara təhvil verilməsini və bolşeviklərin hakimiyyətinin tanınmasını təklif etdilər; onlar həmçinin deyirdilər ki, tezliklə Bakıdan onların baş rəisləri gələcək. 

Dediyimiz adamlardan möhlət alaraq, biz vəziyyətimizi müzakirə etməyə başladıq. Aramızdan bəziləri naməlum, şəxsiyyəti bəlli olmayan insanların heç bir təklifinə inanmamaq qərarına gəldi, və hər hansı ehtimala qarşı ermənilərlə birləşən malakanlar tərəfindən basqınlardan ehtiyat edərək, ailələrini on- on beş kişinin mühafizəsi altında «Qəbristan» adlanan qışlaqramıza yola saldılar. Lakin kənd əhalisini böyük əksəriyyəti sonra nələrin baş verəcəyini gözləməyi qərara alaraq, təhlükəsizlik tədbirlərinə əl atmadan qaldılar.

 

İki gündən sonra kəndin hörmətli adamları yenə də malakan kəndinə çağrıldılar. Biz öz ağsaqqallarımızın yolunu gözləyirdik. Nəhayət malakanlar onlarla bir yerdə olan erməni dəstələri ilə kəndimizə hücum edərək, evləri yandırdılar. Onda bizim kəndin əhalisindən 963 adam öldürüldü, 400 ev yandırılaraq, tar-mar edildi.

 

Dindirilənin imzası

Komissiyanın üzvü (imza)

 

Kargüzar (imza)

http://soyqirim.tr.gg/AXC-d—k1-1918_1920-k2—Qaraba&%23287;-haqq&%23305;nda-m&%23601;lumatlar

Реклама

25 MART — GÖRKƏMLİ SATİRİK ŞAİR RÜFƏT ƏHMƏDZADƏNİN DOĞUM GÜNÜ

Azərbaycan yazıçısı, satirik şair, ssenari müəllifi Rüfət Əhmədzadə 1933-cü ildə Bakıda anadan olmuşdur. Atası Zülfüqar Əhmədzadə xalq düşməni kimi həbs edilir və ailə Azərbaycanın Balakən rayonuna köçür. 13 yaşında orada səyyar kinomexanik vəzifəsində çalışır. Bakıya döndükdən sonra pionerlər evində direktor vəzifəsində çalışır və mətbuatda müxtəlif şerləri ilə çıxış edir.

«Kirpi» satirik jurnalının redaktoru Əvəz Sadıq onu jurnala dəvət edir və o, ömrünün sonuna qədər bu jurnalda çalışır.

Korrektor vəzifəsindən baş redaktorun müavini vəzifəsinə qədər yüksələn Rüfət Əhmədzadə 1988-ci il dekabrın 15-də 55 yaşında vəfat edib.

11 kitab, 4 musiqili komediya («Sizin ilə, gülə-gülə», «Bildirçinin bəyliyi», «92 dəqiqə gülüş», «Hələlik»), 3 televiziya tamaşası («Sonuncu məhəbbət», «Gülüş sanatoriyası», «Şirbalanın məhəbbəti») və yüzlərlə satirik televiziya novella-səhnəciklərin müəllifidir. Bir çox tanınmış mahnılar onun şerlərinə bəstələnmişdir.

 Jurnalist, prodüser Zülfüqar Rüfətoğlunun atasıdır.

       BİZİM QIZ

Düz qəddimi döndərdi mənim yaya bizim qız,
Hey danlayıram eyləməyir haya bizim qız.

Tale ona bəxş etmiş əzəldən qara gözlər, 
Göy rəngi çəkib, sanki olubdur yara gözlər,
Baxdıqda bilinmir ki, baxırlar hara gözlər,
Almır sözümü zərrə qədər saya bizim qız,
«Düz qəddimi döndərdi mənim yaya bizim qız”.

Yoxdur köməyi, evdə də boşqab belə silmir,
Candan üzülüb bir dəfə ölmür ya dirilmir,
Dar yubka geyibdir, pilləkəndən düşə bilmir,
Hardan, necə girmiş belə yubkaya bizim qız?
«Düz qəddimi döndərdi mənim yaya bizim qız”.

Boynun uzadıb şəst ilə dingildəyir hərdən,
Bilməm oxuyur, yoxsa ki, zingildəyir hərdən,
Cır səs çıxarıb eylə ki, cingildəyir hərdən,
Bir anda dönür sanki tramvaya bizim qız,
«Düz qəddimi döndərdi mənim yaya bizim qız”.

Öz doğma balan hətta, olub yad, dəyişərmiş,
Allah, necə  birdən-birə övlad dəyişərmiş?
Rəftarı cəhənnəm, demə sən ad dəyişərmiş,
Fəxrəndə idi, indi olub Faya bizim qız.
Bir daş o günə, gəldi bu dünyaya bizim qız,
«Düz qəddimi döndərdi mənim yaya bizim qız”.

 

Tanınmış satirikin oğlu: “Öləcəyi günü bilirdi…” ATAMIN XATİRƏSİ

http://kulis.lent.az/news/12380

Kulis “Atamın xatirəsi” layihəsindən tanınmış satirik şair Rüfət Əhmədzadənin oğlu, Abdulla Şaiq adına Azərbaycan Dövlət Kukla Teatrının direktoru Rəşad Əhmədzadə ilə müsahibəni təqdim edir.

— Ənənəvi sualımız var: sizi bu layihəyə dəvət edəndə atanızla bağlı ilk olaraq nəyi xatırladınız?

 

— Övlad atanı hər şeydən əvvəl ata kimi xatırlayır. Atamı sadə, sakit, mülayim insan kimi xatırlayıram. Tanımayan adamlar rast gələndə deyirdilər ki, yazdıqları ilə müqayisədə həddindən artıq mülayim adamdır.